Γωνιά: Ο οικισμός του Ρεθύμνου όπου συνδέεται αρμονικά το παλιό με το καινούργιο

 

Προσπερνώντας την πόλη του Ρεθύμνου και στρίβοντας προς το Ατσιπόπουλο, σε πολύ μικρή απόσταση, συναντάμε τον οικισμό της Γωνιάς.

Με την οικιστική ανάπτυξη που έχει θεωρείται πλέον προάστιο του Δήμου Ρεθύμνου στον οποίο έτσι κι αλλιώς ανήκει διοικητικά.

Παρότι οι γραπτές πληροφορίες που έχουμε είναι λιγοστές γι αυτήν την περιοχή γνωρίζουμε πως τόσο ο οικισμός της Γωνιάς όσο και ο αμέσως επόμενος του Αγίου Ανδρέα απαντώνται σε όλες τις απογραφές του παρελθόντος.

Εξάλλου αν περπατήσει κανείς στο εσωτερικό του χωριού θα διαπιστώσει έντονα στοιχεία από την περίοδο της Βενετοκρατίας στα κτίρια του που διατηρούνται ως τις μέρες μας.

Ο οικισμός ονομάστηκε Γωνιά, παλιά την αποκαλούσαν και Μιτσή ή Μικρή Γωνιά για να την ξεχωρίζουν από την Μεγάλη ή Μέσα ή Ασή Γωνιά, εξαιτίας της θέσης της σε μια από τις άκρες-γωνιές του μικρού λεκανοπεδίου της περιοχής.

Στην πλατεία της Γωνιάς δεσπόζει ο όμορφος ναός του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου έργο του τοπικού αρχιμάστορα της πέτρας Γεωργίου Θ. Αποτολάκη.

Έξω από το χωριό συναντάμε το ξωκλήσι του Αγίου Αντωνίου του Τριβιδιώτη, στον οποίο την ημέρα της γιορτής του πήγαιναν οι πιστοί ως τάματα τα γνωστά τριβίδια (μακρόστενα ψωμάκια).

Στην πλατεία του χωριού βλέπουμε την προτομή του ήρωα δημοσιογράφου Μανόλη Λύτινα που εκτελέστηκε από τους Ναζί το 1944 και λίγα μέτρα πιο πάνω το ηρώο με τους κατοίκους της Γωνιάς που θυσιάστηκαν σε απελευθερωτικούς αγώνες. Είναι πλαισιωμένο κι εκείνο από δυο προτομές, του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Νικολάου Πλαστήρα.

Περπατώντας στα στενά δρομάκια του χωριού μπορεί να θαυμάσει ο επισκέπτης τα παλιά κτίσματα με τα ωραία πέτρινα θυρώματα και τις αθέατες εσωτερικές αυλές κάποια εκ των οποίων, μετά από ανακαίνιση, διατίθενται για τουριστική εκμετάλλευση.

Όσα δε, ελάχιστα, παραμένουν ερειπωμένα μας αποκαλύπτουν και το εσωτερικό τους με τις καμάρες που διαχώριζαν τα δωμάτια και προσέφεραν σταθερότητα στα κτίσματα τους.

Απέναντι από τη Γωνιά ο καταπράσινος λόφος δίνει το δικό του χρώμα στον οικισμό ο οποίος βρίσκεται σε έναν τόπο όπου το πράσινο είναι άφθονο και κυριαρχούν τα δέντρα της βελανιδιάς.

(Αντλήθηκαν πληροφορίες από εργασία για τα χωριά της περιοχής του Μάρκου Βαγιωνάκη)