Ένα πολύ ξεχωριστό ιδιωτικό και αθέατο λαογραφικό μουσείο στον Πάνω Λούμα (Φωτο) - Ιστορίες, Ρεπορτάζ, Σχολιασμός Κρήτης Blog | e-storieskritis.gr

Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2025

Ένα πολύ ξεχωριστό ιδιωτικό και αθέατο λαογραφικό μουσείο στον Πάνω Λούμα (Φωτο)

 


Στον Πάνω Λούμα Μεραμπέλου στο Λασίθι βρίσκεται ένα πολύ ξεχωριστό λαογραφικό μουσείο.


Και είναι ξεχωριστό γιατί είναι ιδιωτικό κι έχει φτιαχτεί από έναν άνθρωπο με πολύ μεράκι για το γιο του και τα εγγόνια του, χωρίς να είναι επισκέψιμο για το κοινό.


Ο Γιάννης Βασιλάκης, ο δημιουργός του, έχει πάθος με τη συλλογή παλιών αντικειμένων που έχουν συνδεθεί με την καθημερινότητα των Κρητικών προηγούμενων γενεών.


Όταν βρεθήκαμε στο χωριό του και τον είδαμε να φτιάχνει με εργάτες μια παλιά δεξαμενή ζητήσαμε πληροφορίες για τον Πάνω Λούμα κι εκείνος θέλησε όχι μόνο να μας πει και να μας δείξει το χωριό και τα πιο ξεχωριστά σημεία του αλλά και το μουσείο που είχε φτιάξει για μπορεί να βλέπει συγκεντρωμένα όλα τα πράγματα που του θυμίζουν εποχές ξεχασμένες.


Όπως μας είπε, κάποια στιγμή αγόρασε απέναντι από το σπίτι του ένα παλιό κτίσμα με σκοπό να το μετατρέψει σε αποθήκη.


Το κτίσμα αυτό όμως, που είναι ισόγειο, διαθέτει ένα ιδιότυπο υπόγειο, με μοναδική πρόσβαση από μια καταπακτή στο πάτωμα που συνδέει τους δυο χώρους με μια ξύλινη σκάλα. Ήταν κάτι σαν παλιό κελάρι, χωρίς κανονική πόρτα και παράθυρα. Ο κ. Βασιλάκης σκέφτηκε πως αυτός ήταν ο κατάλληλος χώρος για να στεγάσει την συλλογή με τα παλιά αντικείμενα που είχε στην κατοχή του κι έτσι σιγά σιγά δημιουργήθηκε το μουσείο.


Εκεί μπορεί να δει κανείς από το τετραδιάκι του Ζαχαρία Βασιλάκη, που το 1818 πήγαινε στη Μονή Καρδαμούτσας και μάθαινε από ένα καλόγερο τα πρώτα του γράμματα, μέχρι τον παλιό κουρουποστάτη, τη χελιδώνα (το κέντρο της μυλπόπτερας στους ανεμόμυλους) και το παλιό αδράχτι μέχρι το πέτρινο ντουλάπι που είχαν στα τζάκια για να φυλάνε τα χρειαζούμενα για το άναμμα του.


Επίσης μια παμπάλαια ραπτομηχανή, ένα τηλέφωνο με μανιβέλα, που όπως μας είπε ο κ. Γιάννης τηλεφωνούσες, για παράδειγμα, στις κοντινές Σέλλες και το σήκωνε ο Βρουχάς και του έλεγες κλείσε γιατί θέλω να μιλήσω με Σέλλες.


Ακόμα στη συλλογή του κ. Βασιλάκη είδαμε διάφορα αγροτικά εργαλεία, όπως το διχάλι με το οποίο πήγαιναν τα σιτηρά στο αλώνι και το θρινάκι με το οποίο τα λίχνιζαν. Το παλιό γιγούμι, αραβικής προέλευσης, όπου διατηρούσαν ζεστό νερό για τους καφέδες,  το οποίο βρήκε σε κακή κατάσταση στην Σπιναλόγκα και το πήγε ως την Πρέβεζα για να του το φτιάξουν.


Επίσης ο κ. Γιάννης μας έδειξε τις λεκανίδες, απ' όπου έτρωγε όλη η οικογένεια όταν τα πιάτα θεωρούνταν πολυτέλεια, και πολλά άλλα αντικείμενα οικιακής χρήσης που οι νεότεροι σήμερα δεν μπορούν καν να φανταστούν τη χρήση τους.


Κι ανάμεσα στα αντικείμενα οστά από το ατζί του λαγού που ο παππούς του ο Ζαχαρομανώλης, που ήταν καλός κυνηγός, χρησιμοποιούσε ως πίπες για το τσιγάρο του.


Είναι αξιέπαινο που ένας άνθρωπος μόνος του, έτσι για το κέφι του, και για να γνωρίζει ο γιός και τα εγγόνια του πως ζούσαν οι παλαιότεροι, επιμελήθηκε αυτό το χώρο και τον γέμισε με πράγματα που κάποτε οι άνθρωποι έφτιαχναν με τα χέρια τους για να καλύπτουν τις ανάγκες στο σπίτι και στη δουλειά τους.


Δείτε επίσης


Η απίστευτη χρήση που μπορεί να έχει το οστό από το ατζί του λαγού

















Σελίδες