Μια από τις εκατοντάδες φρυκτωρίες ή Σωρούς, όπως έχουν
επικρατήσει να λέγονται, που συναντάμε
στην πρώην επαρχία Πεδιάδας είναι αυτή του Αμυγδαλιού, σε ύψωμα ανάμεσα σε Ζωφόρους,
Σαμπά, Αποστόλους και Καστέλι.
Πρόκειται για ένα Σωρό με διαχρονική, τουλάχιστον ως το Β
Παγκόσμιο Πόλεμο, χρήση λόγω της θέσης του και του ανοικτού πεδίου που διαθέτει
προς όλες τις κατευθύνσεις και κυρίως εφόσον μιλάμε για Κατοχή, για το τότε
στρατιωτικό αεροδρόμιο του Καστελίου.
Ο Αρχαιολόγος Νίκος Παναγιωτάκης έχει επισημάνει πως οι Σωροί που έχει εντοπίσει και μελετήσει έχουν κοινά χαρακτηριστικά, δηλαδή σχήμα
κόλουρου κώνου και στρογγυλούς ή ημικυκλικούς και εγκάρσιους τοίχους. Βρίσκονται δε σε κομβικά σημεία συνήθως πάνω σε λόφους οριοθετώντας και ελέγχοντας αρχαίους δρόμους.
Πάνω στις Φρυκτωρίες ή Σωρούς άναβαν φωτιές οι Μινωίτες και με τον καπνό
και τη φλόγα τους επικοινωνούσαν σε μεγάλες αποστάσεις ελέγχοντας έτσι ακτές
και σημεία που είχαν στρατηγική σημασία και δεν έπρεπε να προσεγγίσει ο εχθρός.
Ο Σωρός του Αμυγδαλιού δεν είχε μεγάλο μέγεθος όμως είχε
καλή οπτική επαφή με άλλους Σωρούς στην ευρύτερη περιοχή.
Δυστυχώς οι Γερμανοί κατέστρεψαν όποιο κτίσμα υπήρχε εκεί
και στη θέση του έφτιαξαν ένα μικρό φυλάκιο με πολυβολείο απομεινάρι του οποίου
βλέπουμε και σήμερα. Την καταστροφή του σημείου ολοκλήρωσαν τα ζώα που βοσκούσαν στην
περιοχή με αποτέλεσμα να υπάρχουν σήμερα μόνο σωροί από πέτρες και κανένα
εμφανές κτίσμα από την αρχική περίοδο χρήσης του λόφου.
Εκείνο όμως που μαρτυρά την προγενέστερη χρήση του χώρου ως
φρυκτωρίας είναι οι πολυπληθέστατοι σβώλοι ψημένου πηλού που βλέπουμε γύρω από
το σημείο όπου άναβαν πυρά.
Να σημειώσουμε πως οι Σωροί που έχουν εντοπιστεί στην Κρήτη
χρονολογούνται από την Παλαιοανακτορική ως και τη Νεοανακτορική περίοδο.
Ο Σωρός του Αμυγδαλιού ονομάστηκε έτσι προφανώς εξαιτίας της
άγριας αμυγδαλιάς που υπάρχει στην κορυφή του.
![]() |
Ότι απέμεινε από την κατοχική χρήση του σημείου |
![]() |
Σβώλος ψημένου πηλού |