Επισκοπή Μυλοποτάμου: Ένας οικισμός ανοικτό μουσείο με πλήθος διατηρητέων μνημείων

 

Η Επισκοπή Μυλοποτάμου είναι ένας οικισμός ανοικτό μουσείο καθώς στο σύνολο του έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο, κι όχι τυχαία. Διαθέτει ένα σπουδαίο εκκλησιαστικό πλούτο της βυζαντινής περιόδου και κτίσματα της Βενετοκρατίας που διατηρούν αναλλοίωτα τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά εκείνης της περιόδου.

Η Επισκοπή είναι κτισμένη σε υψόμετρο 270 μέτρων και αναφορές σε αυτήν συναντάμε από το 1577 όταν ο Fr. Barozzi την καταγράφει ως Vesc(ova)to di Milopotamo. Με αυτή την ονομασία τη βρίσκουμε και σε επόμενη απογραφή ενώ το 1630 ο Βασιλικάτα την αναφέρει ως Piscopi di Milopotamo.

Η Επισκοπή ήταν έδρα της επισκοπής Αυλοποτάμου, η οποία διαδέχτηκε την επισκοπή Ελεύθερνας και τελικά ενσωματώθηκε στην επισκοπή Ρεθύμνης. Από την λειτουργία επισκοπής εκεί πήρε και την ονομασία της.

Στην καρδιά του οικισμού βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που χρονολογείται από την βενετική περίοδο και λίγα μέτρα πιο πάνω ο ερειπωμένος  Ναός του Αγίου Ιωάννη του 13^ου με αρχές 14^ου αιώνα. Αυτός κτίστηκε πάνω στα ερείπια  παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 5ου αιώνα και ανήκει στο τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο. Πρόκειται για τον καθεδρικό ναό της επισκοπής Αυλοποτάμου, κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας, κι αυτό μπορεί εύκολα κανείς να το συμπεράνει από το μέγεθος και τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του που δεν παραπέμπουν σε ένα συνηθισμένο ναό.

Δεν είναι όμως μόνο αυτά τα μνημεία που μπορεί να δει όποιος επισκεφθεί την Επισκοπή. Όλο το χωριό είναι ένα μνημείο.

Μεταξύ των κτισμάτων που ξεχωρίζουν το παλιό επισκοπικό μέγαρο, ένα συγκρότημα ιδιοκτησίας Ιωάννη Κυρίμη καθώς και το κτιριακό συγκρότημα ιδιοκτησίας Μιχαήλ Κυριμάκη, που είναι κηρυγμένα ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία.

Το πρώτο, που είναι ένα συγκρότημα διώροφων κτισμάτων της περιόδου της Βενετοκρατίας, υπήρξε κατοικία του Λατίνου Επισκόπου Αυλοποτάμου.

Το δεύτερο είναι επίσης κατά ένα τμήμα του έργο των Βενετών όμως έχει και κομμάτια που χρονολογούνται κατά την πρώιμη και την ύστερη Τουρκοκρατία.

Στα στενά δρομάκια του χωριού μπορεί να θαυμάσει κανείς εντυπωσιακά πετρόκτιστα κτίσματα των προηγούμενων αιώνων με λιθανάγλυφα θυρώματα, κάποια ανακαινισμένα και αξιοποιημένα για τουριστικούς σκοπούς ή με χρήση εξοχικού για τους ιδιοκτήτες τους κι άλλα ακατοίκητα και ερειπωμένα.

Στην Επισκοπή επίσης αξίζει να δει κανείς άλλα δυο χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα μνημεία, τη βενετσιάνικη κρήνη και το νερόμυλο, εντός των ορίων του οικισμού και δίπλα σε κρήνη της οθωμανικής περιόδου, τα νερά της οποίας διοχετεύονταν μέσω αγωγού και έθεταν σε κίνηση τον εν λόγω μύλο. Ο μύλος ανήκει στο μονόχωρο τύπο, όπου το εργαστήριο λειτουργεί και ως χώρος κατοικίας του μυλωνά.

Δείτε επίσης

Ο Άγιος Ιωάννης-Φραγκοκκλησία στην Επισκοπή Μυλοποτάμου