Το εκκλησιαστικό μουσείο της Κυριάννας Ρεθύμνου και οι καμπάνες που βρέθηκαν μετά από 400 χρόνια

Μια από τις παραδόσεις που θα ακούσει κάποιος στην Κρήτη, με μεγάλη συχνότητα, και αφορά σε βυζαντινούς ναούς, είναι της καμπάνας, χρυσής ή άλλου υλικού, αλλά πάντα αριστοτεχνικής κατασκευής, που οι πρόγονοι μας έκρυψαν για να μην πέσουν στα χέρια των Οθωμανών όταν το νησί πέρασε στο ζυγό τους.

Οι ιστορίες που διηγούνται στα χωριά μιλούν για καμπάνες που ήταν πολύτιμες και γι' αυτό απομακρύνθηκαν από τους ναούς ώστε να μην τις μαγαρίσουν οι Οθωμανοί και να μην καταλήξουν να τις λιώσουν για να πάρουν το μέταλλο τους, όταν πια ξέσπασε η επανάσταση και τους ήταν απαραίτητο.

Εννοείται πως σε αυτές τις ιστορίες ποτέ ξανά η καμπάνα δεν εντοπίζεται και παραμένει κάπου κρυμμένη, εξελισσόμενη σε μύθο για τις εκκλησίες που τη στερήθηκαν.

Ωστόσο υπάρχει μια περίπτωση ναού, που όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, μετά από σχεδόν 400 χρόνια οι κρυμμένες καμπάνες του βρέθηκαν και μάλιστα ήταν τρείς.

Ο λόγος για τις καμπάνες του ναού της Κοιμήσεως της Παναγίας και της Αγίας Παρασκευής στον οικισμό της Κυριάννας στο Ρέθυμνο.

Το ιστορικό

Όταν το χωριό καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς οι χριστιανοί για να προστατεύσουν τις καμπάνες τους τις έκρυψαν, χωρίς να αφήσουν κάποια ένδειξη για το σημείο.

Οι επόμενες γενιές ακούγοντας, από στόμα σε στόμα, την ιστορία τους να επαναλαμβάνεται δεν πίστεψαν πως ήταν ένα παραμύθι και τις αναζητούσαν παντού.

Μέχρι και σε πηγάδια μπήκαν, όπως μας διηγήθηκε ο εφημέριος της Ενορίας Κυριάννας, Πρωτοπρεσβύτερος Κωνσταντίνος Τζαγκαράκης, αλλά οι καμπάνες πουθενά.

Όταν πια άρχισαν να πιστεύουν πως δεν θα τις βρουν ποτέ ξεκίνησαν τις ανακαινιστικές εργασίες στον ωραίο ναό τους, τον οποίο φέρεται να ίδρυσε ο Άγιος Ιωάννης ο Ξένος, με το πρώτο κτίσμα να έχει χρονολογηθεί στον 11ο αιώνα.

Τότε έγινε το θαύμα και οι καμπάνες βρέθηκαν. Τις είχαν κρύψει δίπλα στο ναό και συγκεκριμένα στο βόρειο τμήμα του, σκάβοντας μπροστά σε μια από τις πόρτες του.

Το μικρό αλλά πολύτιμο μουσείο της Ενορίας

Οι καμπάνες αυτές που χρονολογούνται από την περίοδο της Ενετοκρατίας, και φτιάχτηκαν στη Βενετία, κοσμούν, μεταξύ άλλων το μικρό εκκλησιαστικό μουσείο που λειτουργεί απέναντι από το ναό.

Η μεγαλύτερη, κατασκευάστηκε το 1641, έχει ύψος 70 εκατοστά και διάμετρο 45 ενώ φέρει διάκοσμο με φύλλα αμπέλου και κάτω φυτικό μοτίβο. Στο σώμα της διαβάζουμε την επιγραφή OPUS ATONII DE POLIS VENETI ANNO DOMINI MDCXXXXI. Κάτω από την επιγραφή είναι αντιθετικά τοποθετημένες οι παραστάσεις του Εσταυρωμένου, την Παναγίας Βρεφοκρατούσας, του Αγίου Χριστοφόρου και μιας ακόμα αδιάγνωστης μορφής.

Οι μικρότερες καμπάνες είναι παλιότερες και φέρουν κι εκείνες παραστάσεις και επιγραφή.

Στο μουσείο της Ενορίας, που λειτουργεί με πολύ φροντίδα ο π. Κωνσταντίνος, φυλάσσεται κι ένα ακόμα εντυπωσιακό κειμήλιο, το παλιό τέμπλο του ναού της Κοιμήσεως της Παναγίας, το οποίο έχει μήκος 7,5 μέτρα. Το τέμπλο είναι ένα αληθινό έργο τέχνης, κατασκευασμένο τον 17ο αιώνα, διάτρητο, σκαλιστό με περίτεχνες παραστάσεις από φυτά και ζώα αλλά και αγγελικές μορφές.

Σε ειδική προθήκη έχουν τοποθετηθεί εξάλλου άμφια κι άλλα αντικείμενα του μακαριστού ιερέα Μανόλη Πετουσάκη, που διακόνησε την ενορία Κυριάννας επί 45 ολόκληρα χρόνια. Σε άλλα σημεία του μουσείου μπορούμε να δούμε εικόνες, ένα χρυσοκέντητο επιτάφιο κ.α κειμήλια της Ενορίας.

Δείτε επίσης:

Ο εντυπωσιακός ναός της Κοιμήσεως της Παναγίας και Αγίας Παρασκευής στην Κυριάννα Ρεθύμνου