Μέσα Απίδι: Ο μικρός και όμορφος οικισμός της Σητείας που μοιάζει με αιγαιοπελαγίτικο χωριό

 

Περπατώντας στα σοκάκια του νιώθεις πως βρίσκεσαι σ’ ένα μικρό αιγαιοπελαγίτικο νησί. Σκαλοπάτια, γλάστρες έξω από τα σπίτια και ασβεστωμένοι τοίχοι δημιουργούν ένα σκηνικό διακοπών.

Μετά διαπιστώνεις πως σ’ αυτό το μικρό παράδεισο ζουν λιγοστοί άνθρωποι κι όλοι τους ηλικιωμένοι και καταλαβαίνεις πως αυτή την ομορφιά είναι λίγοι εκείνοι που τη χαίρονται. Κι ίσως πιο συχνά να στεναχωριούνται κιόλας γιατί το φάσμα της ερήμωσης ακουμπά επικίνδυνα και το χωριό τους.

Ο λόγος για το Μέσα Απίδι, ένα μικρό χωριό κτισμένο σε υψόμετρο 600 μέτρων, σε απόσταση περίπου 32 χιλιομέτρων από τη Σητεία.

Οι κάτοικοι του είναι λιγότεροι από 50 όμως τα καλοκαίρια αυξάνονται και το Μέσα Απίδι αποκτά ζωή. Το κλίμα του, με τη δροσιά που προσφέρει, το κάνει ιδανικό προορισμό, τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες, ενώ η γαλήνη του σε ξεκουράζει.

Αμπέλια και ελιές αποτελούν τις κυρίαρχες καλλιέργειες στην περιοχή ενώ παλιότερα θέση στη ζωή και την καθημερινότητα των κατοίκων είχαν και τα σιτηρά αλλά και η εκτροφή μεταξοσκώληκα για την παραγωγή μεταξιού. 

Όπως και στα κοντινά χωριά έτσι κι εδώ καλλιερούσαν λινάρι για να φτιάχνουν υφάσματα. Οι απομακρυσμένοι οικισμοί της Σητείας είχαν καταφέρει, μερικές δεκαετίες πριν, να πετύχουν σχεδόν την απόλυτη αυτάρκεια αφού σε μικρή και οικογενειακή κλίμακα καλλιεργούσαν τα πάντα για τη συντήρηση των νοικοκυριών τους.

Την ονομασία του το Μέσα Απίδι την πήρε από το δέντρο της απιδιάς (αχλαδιάς) ,αν και αυτή τη στιγμή τουλάχιστον μέσα στο χωριό δεν το συναντάς. Αντίθετα μπορείς να δεις φυτρωμένα νούφαρα μέσα σε στέρνες κι αν έχεις διάθεση για περπάτημα μπορείς να τα θαυμάσεις και σε μια μικρή λίμνη έξω από τον οικισμό (δείτε εδώ).

Στην απογραφή του  Καστροφύλακα το 1583 δεν υπάρχει αναφορά στο χωριό οπότε εκτιμάται πως ίσως ιδρύθηκε μετά τον 16ο αιώνα.

Στην κάτω γειτονιά του οικισμού δεσπόζει ο ναός των Ταξιαρχών και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (δείτε εδώ).

Διατηρείται ακόμα, σε άλλο σημείο των Μέσα Απιδίων, το παλιό πηγάδι και οι γούρνες όπου οι γυναίκες έβαζαν τη μπουγάδα τους. Ένα ακόμα πλυσταριό με γούρνες και τρεχούμενο νερό βρίσκεται πάνω στο δρόμο που ενώνει το Μέσα Απίδι με το Έξω Απίδι.

Πετρόκτιστο με καμάρα είχε παλιότερα γούρνες μέσα κι έξω για πλύσιμο και πότισμα των ζώων. Δυστυχώς οι εσωτερικές  καλύφθηκαν με τσιμέντο ενώ στις χαμηλές εξωτερικές διαβιεί μεγάλος πληθυσμός χαριτωμένων βατράχων. 

Μερικές δεκαετίες πριν οι ντόπιοι διηγούνταν ιστορίες για φανταξά σε αυτή τη βρύση, τα οποία τρόμαζαν τις γυναίκες που το σκέφτονταν διπλά και τριπλά να πάνε μόνες τους για πλύσιμο.

Το πλυσταριό στο δρόμο για Έξω Απίδια