Ο Τούρκος περιηγητής Εβλιά Τσελεμπί περιγράφει πως γιόρτασαν οι Οθωμανοί την άλωση του Χάνδακα

Η άλωση του Χάνδακα και η είσοδος των Τούρκων στην πόλη στις 27 Σεπτεμβρίου του 1669 ήταν ένα σπουδαίο γεγονός. Μετά από 21 χρόνια πολιορκίας της ισχυρής αυτής καστρόπολης είχαν καταφέρει, επιτέλους,  να την κάνουν δική τους.

Συνήθως τα ιστορικά κείμενα για το συγκεκριμένο γεγονός επικεντρώνονται στο γιατί και πως κατάφεραν οι Τούρκοι να πατήσουν πόδι στο Χάνδακα. Ο Τούρκος περιηγητής Εβλιά Τσελεμπί, που έζησε από κοντά τα γεγονότα και τα συμπεριέλαβε στο βιβλίο του με το οδοιπορικό του στην Ελλάδα την περίοδο 1668-1671, μας δίνει και μια άλλη εικόνα.

Αυτή την συναισθημάτων και του πως αντέδρασαν οι Τούρκοι όταν πια κατάφεραν να αλώσουν την Κάντια, πως γιόρτασαν τη σπουδαία τους νίκη και ποιες ήταν οι πρώτες τους ενέργειες όταν βρέθηκαν μέσα στην πόλη.

Οι πρωταγωνιστικές φυσιογνωμίες κατά την άλωση του Χάνδακα 

Γράφει λοιπόν ο Τσελεμπί: "Δεν υπάρχει γλώσσα να περιγράψει τη γιορτή, ούτε μολύβι για να την καταγράψει. Οι άπιστοι, που βρίσκονταν απέναντι στο νησί του Δία, κοιμούνταν τον ύπνο της κόλασης και καθώς άκουγαν τις χαρές, περνούσαν τα βασανιστήρια της κόλασης. 

Ο Μεγάλος Βεζίρης έβγαλε φερμάνι να συγκεντρωθούν όλοι οπλισμένοι μέσα στο κάστρο την πρώτη Παρασκευή. Από τη σκηνή του Μ. Βεζίρης ως το κάστρο ήταν μια ώρα απόσταση, που είχε όλη γεμίσει με μια θάλασσα στρατού. Στο μήκος του δρόμου είχαν στηθεί θυσίες ζώων.

 Ο γιος του βεζίρη, ο βεζίρης Φαζίλ Αχμέτ Πασάς, με το γελαστό του πρόσωπο χαιρετούσε δεξιά και αριστερά τους γαζήδες κι όταν πέρασε την πύλη του τζαμιού Χουνκιάρ, τους προσέφερε είκοσι πουγκιά…

Όλες οι γαλέρες ήταν στολισμένες με σημαίες, μπαϊράκια, και τα σύμβολα του κράτους. Πάνω στα κατάρτια έκαναν επικίνδυνες ακροβασίες. Οι σκλάβοι κωπηλάτες από τις γαλέρες φορούσαν κόκκινα φέσια κι άσπρες πουκαμίσες κι οι ναύτες διάφορες ενδυμασίες. Το τουφεκίδι κι οι κανονιοβολισμοί έδιναν κι έπαιρναν. 

Τρεις φορές ακούστηκε η πρόσκληση για προσευχή. Το όνομα του Θεού ακουγόταν παντού και πλημμύριζε το κάστρο. Τρεις φορές ακούστηκαν αμέτρητες τουφεκιές και κανονιές. Οι γαζήδες σύσσωμοι πρόφεραν τη φράση «ο θεός, ο ύψιστος» που αντήχησε σε γη και ουρανό. Τα τόπια των κανονιών πηδούσαν στη θάλασσα, σαν γλαρόπουλα σαν τα καρπούζια κουτρουβαλούσαν και σαν τις πέρδικες χοροπηδούσαν…

Εφτά μερόνυχτα κράτησαν οι γιορτές. Ήταν σαν να είχαμε κουρμπάν μπαϊράμι ή να 'ταν η μέρα Νεβρούζ των Χαζάρων της ανατολικής Αράλης.

 Ενώ εμείς διασκεδάζαμε οι άπιστοι στο απέναντι νησάκι θρηνούσαν κι έκλαιγαν μη μπορώντας να πιστέψουν τι είχε συμβεί. Έχασαν το μυαλό τους και γύρισαν την πίστη τους για να γίνουν Εβραίοι. 

Οι Βενετοί αντιπρόσωποι, που ήταν ως τα τώρα φυλακισμένοι στα Χανιά, ήρθαν με το στόλο τους και βλέποντας τις χαρές: «Κρίμα, έφυγε! Έφυγε ο Χάνδακας από τα χέρια μας», λυπούνταν. Οι κατοικίες αυτών των αντιπροσώπων πάνω στο λιμάνι του Κούμκαπι, δίπλα στο ψηλό σαράι, ήταν τώρα το κατάλυμα των πυροβολητών, που γιόρταζαν σαν να χαν γλιτώσει από τις πλημμύρες του Νείλου ή σαν να γινόταν οι γιορτές του Σεγίντ Αχμέντ Λιμπεντεβί. 

Οι αντιπρόσωποι αυτοί ανέσυραν από τη θάλασσα τα κανόνια της φράγκικης πατρόνας, που καίγονταν, και τα έστησαν μπροστά από τις κατοικίες των απίστων και τα δοκίμασαν ανάβοντας τα. Ήταν πολύ περίεργα πελώρια κανόνια, κίτρινα σαν το χρυσάφι. Στις χώρες της Ευρώπης δεν είχαν ξαναγίνει τόσο καλλιτεχνικά κανόνια.

Όταν τέλειωσαν οι γιορτές ο Μ. Βεζίρης έβγαλε φερμάνι να περιέλθουν στον έλεγχο των Οθωμανών όλα τα λιμάνια της Κρήτης και να μη φύγει κανένα πλοίο από το νησί για να μεταφέρει στην Υψηλή Πύλη το χαρμόσυνο νέο, αλλά να περιμένουν την καταγραφή όλων των πολεμοφοδίων, των προμηθειών και του θησαυροφυλακίου.

 Ούτε καΐκι δεν μπορούσε να αποπλεύσει. Κατόπιν προστάχθηκαν οι σουλτανικοί γραμματείς να συνθέσουν χρονικά της άλωσης και χαρμόσυνες αναφορές με λεπτομερειακή παρουσίαση των γεγονότων"

 (ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)