Ο ΕΟΣ Ηρακλείου στο Σκίνακα: Ηλιοπαρατήρηση, ξενάγηση & ενημέρωση στο Αστεροσκοπείο

Πεζοπορία και γνώση συνδύασε το Σάββατο ο Ορειβατικός Σύλλογος Ηρακλείου ανεβαίνοντας το Σκίνακα όπου λειτουργεί από το 1984 το Αστεροσκοπείο. Εκεί τα συμμετέχοντα μέλη του είχαν την ευκαιρία να κάνουν ηλιοπαρατήρηση με ειδικό τηλεσκόπιο, να ξεναγηθούν στους χώρους του, μαθαίνοντας για τον εξοπλισμό και τον τρόπο δουλειάς των επιστημόνων, ενώ απόκτησαν μια γενική εικόνα του σύμπαντος που μας περιβάλλει.

Ο αστροφυσικός- υπεύθυνος διάχυσης αστρονομίας του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του ΙΤΕ Παναγιώτης Ευαγγελόπουλος, ο οποίος τυγχάνει μέλος του ΕΟΣ Ηρακλείου, ήταν εκείνος που με υπομονή και όσο πιο προσιτά σε μη ειδικούς μπορούσε μετέφερε τις εξειδικευμένες γνώσεις του.

Κατ’ αρχήν να επισημάνουμε πως το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα αποτελεί κοινή ερευνητική υποδομή του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ).Εκεί είναι εγκατεστημένα και λειτουργούν τρία οπτικά τηλεσκόπια με διάμετρο κατόπτρου 1.3 μ, 1.0 μ, και 0.3 μ αντίστοιχα.

Το Αστεροσκοπείο βρίσκεται στο Ψηλορείτη, σε υψόμετρο 1750 μέτρων και σε απόστασή 50 χιλιομέτρων από το Ηράκλειο.Παρότι προσεγγίζεται με ασφαλτοστρωμένο δρόμο η ομάδα του ΕΟΣ Ηρακλείου πεζοπόρησε για να το προσεγγίσει από το οροπέδιο Κορίτσι, σκαρφαλώνοντας στο σεληνιακό τοπίο του Σκίνακα και απολαμβάνοντας τη μοναδική θέα που προσφέρει αυτή η γωνιά της Κρήτης με το σκληρό και πετρώδες ανάγλυφο.

Ο κ. Ευαγγελόπουλος τοποθέτησε το φορητό ηλιακό τηλεσκόπιο σε τσιμεντένια πλατφόρμα έξω από το Αστεροσκοπείο και εξήγησε πως λειτουργεί και τι μπορούμε να δούμε με αυτό.

Πρόκειται για ένα τηλεσκόπιο με ενσωματωμένο gps και αισθητήρα και φυσικά ειδικό φίλτρο που επιτρέπει να παρατηρεί κανείς τον ήλιο με ασφάλεια. Όπως είπε, μόνο με φίλτρα που είναι ειδικά για τον ήλιο μπορούμε να τον κοιτάζουμε κατάματα κι όχι με άλλες πατέντες που εγκυμονούν κινδύνους για καταστροφή του αμφιβληστροειδούς των ματιών μας.

Με το συγκεκριμένο φορητό τηλεσκόπιο του ΙΤΕ, όταν οι συνθήκες και ο ίδιος ο ήλιος το επιτρέπουν, βλέπουμε τον ηλιακό δίσκο, τυχόν κηλίδες του όπου συσσωρεύεται το μαγνητικό πεδίο, «συντριβάνια» αλλά και ηλιακές προεξοχές.

Οι κηλίδες πάνω στον ήλιο φαίνονται μαύρες κι ενώ διακρίνονται ως μικρές βούλες στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτερες από τη γη έχοντας παρατηρηθεί κηλίδες μέχρι και 2,5 χιλιάδες φορές μεγαλύτερου μεγέθους από τη γη.

Στα μάτια μας το ηλιακό τηλεσκόπιο μεταφέρει το χρώμα του ήλιου σε κόκκινο χρώμα.

Ο κ. Ευαγγελόπουλος εξήγησε στα μέλη του ΕΟΣ Ηρακλείου τι είναι οι εκλάμψεις του ήλιου και τι μπορεί να συμβεί όταν ο ήλιος είναι στο πικ της δραστηριότητας του, πράγμα που συμβαίνει κάθε 11 χρόνια και είναι σε εξέλιξη αυτό το διάστημα.

Επίσης αναφέρθηκε στην οικονομική σημασία γνώσης αυτών των φαινομένων και της πρόγνωσης τους.

Αμέσως μετά ο αστροφυσικός του ΙΤΕ ξενάγησε την ομάδα του Ορειβατικού στο Control Room απ όπου οι επιστήμονες μέσω οθονών, κι αφού προηγουμένως ελέγξουν τα καιρικά φαινόμενα (σκόνη, άνεμος κ.α) και δώσουν συντεταγμένες στο τηλεσκόπιο με κάτοπτρο 1.3 μ., μπορούν να κάνουν τις αστροπαρατηρήσεις τους.

Στη συνέχεια ενημέρωσε για την λειτουργία και τις δυνατότητες του συγκεκριμένου τηλεσκοπίου που φιλοξενείται στο μεγάλο θόλο του Αστεροσκοπείου για να ακολουθήσει ενημέρωση για το δεύτερο μεγάλο τηλεσκόπιο με κάτοπτρο 1.0 μ. και ομιλία-παρουσίαση πλαισιωμένη από φωτογραφικό υλικό για τους πλανήτες, τα νεφελώματα, τους γαλαξίες κι όλα αυτά που για το απλό κοινό αποτελούν εικόνες με πανέμορφα χρώματα και σχήματα αλλά για τους επιστήμονες είναι ένας τεράστιος κόσμος μελέτης με ανεξερεύνητα πεδία και αποκαλύψεις