Σκαφίδια: Ο εγκαταλελειμμένος πετρόκτιστος οικισμός στο Καλάμι της Βιάννου

Τα Σκαφίδια είναι ένας μικρός οικισμός που ανήκει στο δημοτικό διαμέρισμα Καλαμίου Βιάννου.

Της Ελένης Βασιλάκη

Σήμερα δυστυχώς είναι ερειπωμένος και τα πετρόκτιστα όμορφα σπίτια του, παρότι βρίσκονται σε προνομιακό σημείο, πάνω στο δρόμο και με θέα προς τη θάλασσα, καταρρέουν το ένα μετά το άλλο.

Σε κοντινή απόσταση ένας ακόμα μικρός οικισμός, οι Βίγλες, που ερήμωσε επίσης και πλέον τα δικά του σπίτια αγοράζονται "κοψοχρονιάς από ξένους που τα ανακαινίζουν και μένουν εκεί.

Η επίσκεψη  στα Σκαφίδια προκαλεί θλίψη, η εγκατάλειψη κραυγάζει και πως θα μπορούσε να συμβαίνει αλλιώς όταν, όχι μόνο εδώ αλλά σε πολλά μικρά χωριά της Κρήτης, σταμάτησε τώρα και χρόνια να υπάρχει ζωή γιατί το παραδοσιακό αγροτικό επάγγελμα έσβησε.

Ζωντανός οικισμός κατά το παρελθόν τα Σκαφίδια είχε κτιστεί, κατά κύριο λόγο,από τους αγρότες κατοίκους του Συκολόγου, προκειμένου να έχουν κατάλυμα όταν έπρεπε να κατέβουν στην περιοχή για να καλλιεργήσουν τις πολλές ελιές και τα χαρουπόδεντρα τους.

Με την πάροδο των ετών οι νεώτεροι σταμάτησαν το αγροτικό επάγγελμα, γιατί "πιάστηκαν" με τον τουρισμό, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία δεν είχαν πια δύναμη να καλλιεργούν κι έτσι σταδιακά πέρασαν τις περιουσίες τους σε ξένα χέρια. 

Με παράπονο μας είπε κάτοικος πως δύσκολα θα βρεις πια στα μέρη τους ντόπιο να ασχολείται με τα ελαιόδεντρα. Τα περισσότερα τα έχουν αναλάβει αλλοδαποί που αποκτούν έτσι τεράστια ετήσια εισοδήματα.

Αφού λοιπόν έπαψε να υφίσταται ο λόγος που έφερνε τους κατοίκους του Συκολόγου κι άλλων μεγάλων χωριών στα Σκαφίδια τα σπίτια του εγκαταλείφθηκαν. Το ίδιο και η φάμπρικα με τις τεράστιες μυλόπετρες που βρήκαμε στο διάβα μας.

Ξερόχορτα και φραγκοσυκιές έγιναν πια οι μόνιμοι κάτοικοι στον οικισμό ενώ σε ένα δύο σπίτια είδαμε σημάδια προσωρινής κατοίκησης ή μάλλον καλύτερα κατάληψης από άτομα που φεύγοντας άφησαν πίσω τους σωρούς από σκουπίδια και χάρτινα σχέδια με ονειροπαγίδες.

Οι στέγες των περισσότερων σπιτιών έπεσαν και το εσωτερικό τους λούζεται στο φως ενώ τα στενά σοκάκια του μικρού οικισμού γέμισαν αγκάθια. Εδώ κι εκεί καμιά χαρουπιά, ελαιόδεντρα και αγριοσυκιές σπάνε με το πράσινο τους τη μονοτονία της πέτρας.

Άλλος ένας οικισμός φάντασμα, άλλος ένας παραγωγικός τόπος παραδομένος στην εγκατάλειψη, άλλη μια ιστορία με θλιβερό τέλος ή μήπως όχι;

Η φάμπρικα λειτουργούσε ανάμεσα στα σπίτια 

Παλιός σταμνοστάτης δύο θέσεων