Το έθιμο των δώρων στον τροχονόμο της "βαρέλας" την παραμονή της Πρωτοχρονιάς-Πως ξεκίνησε (φωτογραφίες)

 

Μεϊντάνι δεκαετία 1950. Ο τροχονόμος ρυθμίζει την κίνηση;

 

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς το Ηράκλειο αποκτούσε ζωή στο κέντρο του, όχι μόνο εξαιτίας της βόλτας που έκαναν οι Ηρακλειώτες για τα τελευταία ψώνια τους αλλά και λόγω του εθίμου με τον τροχονόμο και τα δώρα που απίθωναν μπροστά στην βαρέλα του οι πολίτες και οι φορείς. 

Αξίζει να κάνουμε μια μικρή αναδρομή και να δούμε πως ξεκίνησε αυτό το έθιμο και τι αλλαγές έγιναν στην πορεία των ετών, μέχρι να φθάσουμε η βαρέλα να μην στήνεται πια για την ρύθμιση της κυκλοφορίας αλλά μόνο για να θυμηθούμε τον παλιό καλό καιρό, τότε που δεν υπήρχαν φανάρια στους δρόμους.

Σταυρός Ηρακλείου, δεκαετία 1950

Σύμφωνα με το λεύκωμα "Η Ελλάδα του Μόχθου 1900- 1960" (συλλογή Νίκου Πολίτη, Ριζάρειο Ίδρυμα-Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος) ο προπολεμικός δήμαρχος της Αθήνας Κώστας Κοτζιάς ήταν εκείνος που έβαλε πρώτος, την Πρωτοχρονιά του 1936, στα πόδια ενός τροχονόμου το δώρο του, που ήταν δυο γαλοπούλες.

Από τότε κάθε χρόνο ο εκάστοτε πολιτικός προϊστάμενος του ένστολου Σώματος της ΕΛΑΣ, συνοδευόμενος από αξιωματικούς, προσέφερε δώρα στους τροχονόμους, που είχαν υπηρεσία σε σημεία της πόλης, μέσα στις περίφημες βαρέλες.

Μεϊντάνι 1969

Σιγά σιγά το έθιμο εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα και φυσικά από το κάδρο δεν θα μπορούσε να λείψει το Ηράκλειο, όπου εμφανίστηκαν τα πρώτα αυτοκίνητα.

Μπορεί βέβαια να ήταν μετρημένα στα δάκτυλα του ενός χεριού, με τους πεζούς να κυριαρχούν στο κέντρο της πόλης, ωστόσο ο τροχονόμος βρισκόταν καθημερινά μέσα στη βαρέλα του στο Μεϊντάνι και ρύθμιζε την κυκλοφορία για να μην υπάρξει ατύχημα.

Το έθιμο των δώρων στους τροχονόμους, που είχαν υπηρεσία την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, συνεχίστηκε με μια μικρή διακοπή επί Κατοχής, μέχρι που άρχισαν να τοποθετούνται φανάρια στο δρόμο και δεν υπήρχε ανάγκη να βρίσκονται τροχονόμοι εκεί για να ρυθμίσουν την κίνηση.

Είναι ενδεικτικό της ευαρέσκειας των απλών πολιτών και καταστηματαρχών προς το έργο των τροχονόμων ο όγκος και τα είδη δώρων που συγκέντρωναν γύρω από τη βαρέλα τους κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες. 

Από ηλεκτρικές μικροσυσκευές και τρόφιμα, μέχρι απορρυπαντικά και κοτόπουλα απίθωναν στα πόδια των τροχονόμων για να τους ευχαριστήσουν πολίτες, έμποροι και οι Αρχές της πόλης.

 Μάλιστα υπήρχαν εταιρείες που έβλεπαν αυτό το έθιμο ως καλή πρακτική για να διαφημίσουν τα προϊόντα τους κι έτσι σε φωτογραφίες εποχής βλέπουμε τη βαρέλα να έχει μετατραπεί σε βιτρίνα προβολής διαφόρων ειδών. 

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ  η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα

Μεϊντάνι

Στο σταυρό της πόλης του Ηρακλείου