Ο εγκαταλελειμμένος οικισμός του Ράφτη: Στέρεψε το νερό στέρεψε κι η ζωή... - Ιστορίες, Ρεπορτάζ, Σχολιασμός Κρήτης Blog | e-storieskritis.gr

Κυριακή 28 Μαΐου 2017

Ο εγκαταλελειμμένος οικισμός του Ράφτη: Στέρεψε το νερό στέρεψε κι η ζωή...

   

Ταξίδι πίσω στο χρόνο και σ’ ένα οικισμό όπου το ρολόι σταμάτησε να χτυπάει πριν από περίπου 60 χρόνια θα κάνουμε σήμερα. Ο λόγος για τον οικισμό του Ράφτη, νοτιοανατολικά της Γέργερης και δεξιά στον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στους Αγίους Δέκα.

Οι ρίζες του είναι ενετικές, παρότι ηλικιωμένοι, πρώην κάτοικοι του, έχουν ακούσει αφηγήσεις περί τουρκικής προέλευσης του.

 Ωστόσο βλέποντας την βενετσιάνικη κρήνη στην είσοδο του οικισμού αλλά και το  έγγραφο του 1414, όπου εμφανίζεται ο οικισμός με το ίδιο όνομα και κτήτορες το Νικόλαο Dandulo και τον Ανδρέα Καλικά, δεν μας μένουν αμφιβολίες για το που πρέπει να αναζητήσουμε την ιστορία του.


Ο Ράφτης εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και η αιτία, όπως μας είπε ο μοναδικός άνθρωπος που απογράφεται τα τελευταία χρόνια ως κάτοικος του, ο κ Μανόλης Πρινιανάκης, ήταν πως στέρεψε το νερό του.

Ο κ Πρινιανάκης μένει στο Ράφτη Παρασκευή και Σαββατοκύριακα για τις αγροτικές του εργασίες 

Πέριξ του οικισμού υπήρχαν καλλιέργειες σιτηρών με τις οποίες ζούσαν και ευημερούσαν οι κάτοικοι του. Όμως σταδιακά το νερό άρχισε να περιορίζεται κι έτσι η ζωή τους έγινε δύσκολη. 

Τα πράγματα ήταν ακόμα πιο δύσκολα για τα παιδιά του Ράφτη που αναγκάζονταν να πηγαίνουν στο σχολείο στη Γέργερη περπατώντας. Επειδή τότε τα σχολεία λειτουργούσαν πρωί και απόγευμα η εγκατάλειψη του οικισμού και η μετακόμιση στη Γέργερη έγινε τελικά μονόδρομος.


Βέβαια, σύμφωνα με όσα έχει ακούσει από διηγήσεις παλιών κατοίκων ο κ Πρινιανάκης, ο Ράφτης λίγο πριν και μετά την Κατοχή είχε έτσι κι αλλιώς γίνει τόπος ημιμόνιμης διαμονής για όσους είχαν καλλιέργειες σιτηρών στην περιοχή και έπρεπε να μείνουν εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα ώστε να σπείρουν, να θερίσουν και να αλωνίσουν.


Σήμερα στο Ράφτη έχουν ανακατασκευαστεί, διατηρώντας τον παραδοσιακό πετρόχτιστο χαρακτήρα τους, περίπου 23 σπίτια. 

Στις καλές εποχές ωστόσο υπήρχαν εκεί 108 κατοικίες, όλες φτιαγμένες από πέτρα, μικροσκοπικές με δύο δωμάτια, στην πλειοψηφία τους,  όπου μετά βίας χωρούσε ένα ζευγάρι.

 Το μέγεθος όμως πως να μετρήσει σε έναν τόπο τέτοιας ομορφιάς και πως να κλείσει ένα σπίτι μέσα τους ανθρώπους; 


Ο Ράφτης είναι χτισμένος σε ένα αμφιθεατρικό μέρος, σε υψόμετρο άνω των 500 μέτρων, ανατολικά του Ληθαίου ποταμού.

Στα «πόδια» του απλώνεται ο κάμπος της Μεσαράς, με το μάτι να φτάνει μέχρι το Ζαρό και τη λίμνη του.


Στο εσωτερικό των γκρεμισμένων σπιτιών του σήμερα, δυστυχώς, «κατοικούν» μόνο αγριοσυκιές ενώ μπορεί κανείς να διακρίνει ανάμεσα τους τον Κούλε, το στρατιωτικό παρατηρητήριο των Τούρκων. 

Μέσα και γύρω από τον οικισμό βρίσκονται η  εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Φωτεινής.


Δίπλα στην βενετσιάνικη κρήνη και τις λαξευμένες γούρνες, που την περιβάλλουν, υπήρχε κατά το παρελθόν τουρκικό τζαμί, ίχνη του οποίου σήμερα φαίνονται με δυσκολία, λόγω της πυκνής βλάστησης στο σημείο.


Τα προηγούμενα χρόνια έγινε μια απόπειρα για τουριστική αξιοποίηση του οικισμού ωστόσο το σχέδιο σταμάτησε στο ξεκίνημα του καθώς, όπως μας λέει ο κ Πρινιανάκης, οι ιδιοκτήτες των εγκαταλελειμμένων κτισμάτων προτίμησαν σιγά σιγά να κάνουν εκείνοι τις επισκευές τους αντί να δουν τις περιουσίες τους να χάνονται και να περνούν στα χέρια τρίτων.
  
Αχνά, κάτω από τον ασβέστη, διακρίνει κανείς τις αγιογραφίες στο Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης








Σελίδες