Όταν τα τζάκια κατασκευάζονταν για να προσφέρουν ζεστασιά και θαλπωρή κι όχι για διακόσμηση - Ιστορίες, Ρεπορτάζ, Σχολιασμός Κρήτης Blog | e-storieskritis.gr

Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2018

Όταν τα τζάκια κατασκευάζονταν για να προσφέρουν ζεστασιά και θαλπωρή κι όχι για διακόσμηση


Στέκει "πληγωμένο" σ' ένα εγκαταλελειμμένο και μισογκρεμισμένο σπιτάκι, με μόλις μια καμαρούλα, στο Κόκκινο Χωριό Αποκορώνου.

Μοιάζει αρχοντικό, μέσα στην ταπεινότητα του υπόλοιπου σπιτιού, του οποίου ο ιδιοκτήτης πέθανε χωρίς κληρονόμους αφήνοντας το έτσι παραδομένο στην εγκατάλειψη και σταδιακά στην καταστροφή.

Πόσες ιστορίες άραγε να χει να διηγηθεί από ένα χωριό που ακόμα και τ όνομα του μαρτυρά τα ποτάμια αίματος που χύθηκαν εκεί; Οι Τούρκοι είχαν κατασφάξει δεκάδες κατοίκους του.Στη συνέχεια οι Γερμανοί, λόγω της προνομιακής θέσης του με θέα προς τον κόλπο της Σούδας, το είχαν γεμίσει με πολυβολεία και γαλαρίες για τα πυρομαχικά τους ενώ οι  πολλές σπηλιές του ήταν κρησφύγετα ανταρτών ακόμα και στον Εμφύλιο Πόλεμο. 

Το τζάκι της φωτογραφίας, με τις πελεκητές πέτρες και το όμορφο σχέδιο, που πιθανόν να λειτουργούσε και ως παραστιά, αναδίδει ακόμα και σήμερα τη ζεστασιά του κι ας έχει πολλά χρόνια ν ανάψει.

Τότε βλέπετε, τα τζάκια δεν ήταν διακοσμητικά στοιχεία σε ένα σαλόνι αλλά η ψυχή κάθε σπιτιού. Άναβαν για να ζεστάνουν και για το μαγείρεμα, με ξύλα που οι ιδιοκτήτες τους έκοβαν με πολύ φειδώ από τα δέντρα τους, χωρίς να αποψιλώνουν ολόκληρα δάση και να καταστρέφουν αιωνόβια δέντρα , όπως συμβαίνει σήμερα.
  
Είναι να απορεί πάντως κανείς πως σε προηγούμενες δεκαετίες, που δεν υπήρχαν καλοριφέρ και ηλεκτρική θέρμανση και η μόνη πηγή ζεστασιάς ήταν το κάψιμο των ξύλων, η εικόνα της Κρήτης ήταν τόσο διαφορετική, πολύ πιο πράσινη, γεμάτη δέντρα.

Εξάλλου, κατά το παρελθόν, δεν υπήρχαν καν αλυσοπρίονα  ώστε με συνοπτικές διαδικασίες να αφανίζονται τα δέντρα ενώ η απουσία αυτοκινήτων, για τη μεταφορά των καυσόξυλων, καθιστούσε κι αυτή μια επίπονη διαδικασία.

Ίσως το κλειδί για να εξηγήσουμε όλα αυτά είναι οι λέξεις οικονομία και καλή κατασκευή. Τα νοικοκυριά χρησιμοποιούσαν τα ξύλα χωρίς σπατάλες ενώ οι μάστορες του παρελθόντος έφτιαχναν  τζάκια, πραγματικά, για να ζεσταίνουν κι όχι για να ομορφαίνουν το χώρο. Τα σπίτια παράλληλα, ήταν μικρά κατασκευασμένα από πέτρα και διέθεταν τόσους χώρους όσους χρειαζόταν η οικογένεια, ούτε τετραγωνικό μέτρο παραπάνω.








Σελίδες